„Obrazy widziane trzecim okiem”
Czy można widzieć nie widząc? Okazuje się, że w świecie dotyku i dźwięku, w którym żyją osoby niewidome, nie brak fascynujących obrazów. Przekonuje o tym Marek Kalbarczyk w nowej książce pt. „Obrazy widziane trzecim okiem”. Dzięki wrażeniom pozawzrokowym i bogatej wyobraźni Autor doświadcza otaczającego świata w całej jego różnorodności i złożoności. Opisuje obrazy, które malują się przed Jego tajemniczym „trzecim okiem”. Niewidomy Autor uczy nas widzących dostrzegać więcej, być bardziej uważnym, cieszyć się z możliwości, które przynosi każdy, nowy dzień. W świecie ludzi niewidomych mimo rozmaitych trudności, nie brakuje nadziei i radości, optymizmu, a nawet chęci pomagania innym.
Od niemal 30 lat Fundacja realizuje dwie równoległe i uzupełniające się misje: promocja nowoczesnej rehabilitacji osób z dysfunkcją wzroku, czyli procesu usprawniania z wykorzystaniem najnowszych, innowacyjnych rozwiązań niwelujących skutki niepełnosprawności i metod, które służą temu celowi oraz uświadamianie społeczeństwa, a więc osób pełnosprawnych o możliwościach, ale także trudnościach, z którymi mierzą się osoby z niepełnosprawnością wzroku. Sukces naszego środowiska w takim samym stopniu zależy bowiem od postępów rehabilitacyjnych ludzi niewidomych i słabowidzących, jak i empatii i wsparcia ofiarowanego przez innych. Autor jest czołowym twórcą piszącym o tej tematyce. Mówi o trudnych rzeczach w sposób dostępny, zrozumiały i empatyczny. Sam jest osobą niewidomą. Za swoją działalność otrzymał wiele wyróżnień i odznaczeń o wysokiej randze. W książce przedstawia świat, w którym żyją niewidomi i słabowidzący. Publikacja zawiera wyjaśnienia poszczególnych aspektów związanych z egzystencją tych osób - jak to jest nie widzieć lub widzieć niewiele, przed jakimi wyzwaniami stają osoby mające do czynienia z niewidomymi i słabowidzącymi, a więc współpracownicy, nauczyciele, urzędnicy i wielu innych.
Według Marka Kalbarczyka życie jest o wiele ciekawsze i piękniejsze, niż suma wszelkich utrudnień związanych z niepełnosprawnością. Właśnie taki przekaz odczytujemy w poszczególnych rozdziałach o różnorodnej tematyce. W książce nie brakuje opowieści o muzyce, krajobrazach, o zwiedzaniu i oglądaniu opuszkami palców, słuchem i całym sobą. W swojej książce Autor nie skupia się na niedostatkach spowodowanych brakiem wzroku, ale udowadnia, że osoby niewidome doskonale sobie radzą analizując docierające bodźce dźwiękowe czy dotykowe. Zadziwiającym jest jak wiele o danej osobie, jej charakterze, a nawet wyglądzie, mówi uścisk dłoni czy brzmienie głosu. Czytelnik otrzymuje porcję interesujących tekstów, ale także garść zabawnych historii, których nie brakuje, kiedy żyje się „po niewidomemu”. Wszystko to przedstawia szerokie spektrum doświadczeń niewidomej osoby. Przesłanie wyłaniające się z opowieści autora inspiruje i motywuje, a także edukuje i uświadamia. Książkę tą można równie dobrze nazwać zbiorem ciekawych felietonów opatrzonych fotografiami, jak również poradnikiem rehabilitacyjnym.
Nie można nie wspomnieć o pięknej okładce, która przedstawia obraz Ireneusza Kojło - krajobraz pozbawiony szczegółów, jakby niewyraźnie widziany, albo będący zaledwie wyobrażeniem czy wspomnieniem. Złote pola u brzegu jeziora, zwieńczone zadrzewieniem a nad nimi błękitne niebo – typowy polski krajobraz.
Wydawnictwo Trzecie Oko udostępniło publikację w zwykłym druku i brajlu oraz jako audiobook. O ile w wersji czarnodrukowej jest to książka 266 stronicowa z kolorowymi zdjęciami, w wersji brajlowskiej składa się z czterech tomów i dodatku tyflograficznego zawierającego 17 transparentnych, wypukłych, plastikowych rycin, przedstawiających obiekty, o których mowa w tekście publikacji: wizerunki zabytków, mapy, przedmioty, wypukłe dzieła sztuki. Są to unikatowe „obrazy” wśród których odnajdziemy m.in. Nasturcje Stanisława Wyspiańskiego - obraz eksponowany w Galerii Malarstwa Polskiego XVII-XIX w. w Muzeum Lubelskim w Lublinie, fasadę hotelu Bazar w Poznaniu oraz mapę tego miasta, jak również dotykową mapę Wielkopolski. Fundacja razem z autorem opracowała oryginalne ryciny. Są one uwypuklone na tle graficznego poddruku. Dla niewidomych, którzy nie czytają zwykłego lub brajlowskiego druku, został nagrany tekst książki we współpracy z Panią Katarzyną Morawską-Tutkaj.
Wśród rozdziałów książki odnajdziemy ciekawe opowieści, które powstały na podstawie artykułów zamieszczanych na łamach miesięcznika „Filantrop Naszych Czasów”. Artykuły te cieszą się niegasnącym uznaniem wśród czytelników tego czasopisma. Wyjaśnienia, jak się czują i jak sobie radzą niewidomi w takich miejscach jak hotele, centra handlowe, muzea, są niezbędne zarówno dla niewidomych i niedowidzących, jak i widzących, którzy na co dzień nie spotykają się z tym środowiskiem i nie wiedzą, jak mu efektywnie pomagać. Podobnie władze, decydenci, zarządcy obiektów nie wiedzą, jak je dostosować i w jaki sposób otworzyć się na potrzeby osób z niepełnosprawnością wzroku.
Projekt, którego owocem jest publikacja „Obrazy widziane trzecim okiem” zyskał zainteresowanie szerokiego grona odbiorców. Książka zwraca uwagę społeczeństwa na potrzeby i ograniczenia osób z dysfunkcją wzroku. Należy pamiętać, że do tej grupy należą osoby niewidome od urodzenia oraz te, które utraciły wzrok w wyniku wypadku lub na skutek postępującej choroby, a także osoby słabowidzące, w tym liczna grupa seniorów. Wszyscy niezależnie od stopnia zaawansowania dysfunkcji wzroku, wymagają odpowiedniej rehabilitacji. W książce Autor podpowiada, co widzący mogą uczynić, aby otoczenie stało się bardziej dostępne i przyjazne dla tych osób. Ważną rolę odgrywa empatia i ludzka życzliwość, bez których nie możemy mówić o budowaniu świata otwartego dla niewidomych. W tym przypadku najnowocześniejsze rozwiązania niwelujące skutki niepełnosprawności nie zastąpią pomocnej dłoni każdego z nas.
Treści graficzne zamieszczane w książkach są niedostępne dla osób niewidomych. Naszym celem jest wyrównywanie szans osób z niepełnosprawnością, dlatego przygotowaliśmy i oddajemy w Państwa ręce interesującą publikację w czarnodruku, brajlu i audio oraz album z tyflografikami (wypukłymi rycinami, grafiką dotykową dostępną dla osób niewidomych). Projekt wspiera popularyzację czytelnictwa, zwiększanie dostępu do literatury wśród osób z niepełnosprawnością oraz jej wykorzystywanie w ramach rehabilitacji społecznej, zaznajomienie osób pełnosprawnych ze specyfiką niepełnosprawności wzroku. Jesteśmy przekonani, że książka zwiększy świadomość otoczenia osób z niepełnosprawnością oraz zachęci do działań wolontarystycznych. To ważny element w przeciwdziałaniu izolacji i wykluczeniu społecznemu tej grupy obywateli. Publikacja z powodzeniem znajdzie zastosowanie w celach edukacyjno-rehabilitacyjnych.
Wydanie książki dostępnej dla wszystkich - zarówno dla niewidomych, jak i widzących czytelników, z pewnością spowoduje zmianę na korzyść odpowiedniego postrzegania środowiska osób niewidomych i słabowidzących. Oczekujemy, że projekt przyniesie realną zmianę na rzecz świata dostępnego dla niewidomych.
Dzięki idei społecznej empatii przyświecającej powstawaniu książki, chcemy promować tolerancję oraz integrację w społeczności mieszkańców województwa wielkopolskiego. Pragniemy również przyczynić się do tego, aby literatura w formie audio i brajlowskiej zajmowała szczególne miejsce wśród oferty dedykowanej osobom z niepełnosprawnością wzroku. Projekt bez wątpienia przyczynia się do eliminowania stereotypów na temat osób niewidomych oraz upowszechnia wzorce pozytywnego odbioru osób z niepełnosprawnością w społeczeństwie.
Warto zatem wziąć do rąk tę książkę i dowiedzieć się o świecie często nieznanym, a tak ciekawym. Wtedy będzie można poznać, co to są dźwiękowe widowiska albo dźwiękowe zdjęcia, grafika, która nie ma kolorów lecz różnorodne wypukłości, albo alfabet, którego niemal nie widać, a jest i służy milionom ludzi na całym świecie. Niektóre obrazy gdzieś hen uciekły, a na ich miejsce „wskakują” inne, równie fascynujące.
Zapraszamy do lektury i podzielenia się wrażeniami!
Projekt współfinansowany ze środków PFRON będących w dyspozycji Samorządu Województwa Wielkopolskiego.